De Poolse president Andrzej Duda zei op maandag dat hij twee controversiële overheidgesteunde wetsvoorstellen om de Gerechtshoven van het land te herzien zou vetoën, te midden van een politieke storm over de rechterlijke macht.

Oproepend tot kalmte, in een speciaal tv toespraak zei Duda, die afkomstig is van Polen’s regerende conservatieve Wet en Rechtvaardigheid (PiS) partij, dat hij veto’s zou uitspreken om het Hooggerechtshof en een machtige Nationale Gerechtelijke Ethische Raad te hervormen.

Duda zei: “Ik wil niet dat deze situatie zich voortzet, omdat het de verdeling in de maatschappij verdiept.” Hij erkende dat hij kritiek zou kunnen verwachten op zijn veto besluit.

Duizenden zijn de afgelopen week in heel Polen de straten opgegaan om te protesteren over de geplande wijzigingen van het gerechtelijk systeem van de PiS-regering en de oproepen aan de president om hen te vetoën.

Duda zei dat “wijze” wijzigingen aan het rechterlijke systeem nodig waren, maar voegde eraan toe dat hij tegen de invloed van de procureur-generaal in het Hooggerechtshof was.

Duda heeft tot nu toe een bijna onberispelijke record gehad van het ondertekenen van wetsvoorstellen die door het PiS gedomineerde parlement waren aangenomen.

PiS heeft gezegd dat er zware veranderingen nodig zijn om een inefficiënt en soms corrupt gerechtelijk systeem te hervormen, waarbij rechters beschouwd worden als een elite, vaak niet in contact met de problemen van de gewone burgers.

In zijn toespraak heeft Duda op maandag aangekondigd dat hij binnen twee maanden nieuwe wetsvoorstellen op het Hooggerechtshof en de invloedrijke Nationale Gerechtelijke Ethische Raad (KRS) zal opstellen, een instantie die de onafhankelijkheid van de rechter en de rechters moet waarborgen.

Poolse senatoren gaven vorige week groen licht voor de controversiële veranderingen onder welke rechters in het Hooggerechtshof van het land gedwongen konden worden om met pensioen te gaan.

De oppositie waarschuwde dat de beslissing van de Senaat, die op een stormachtig debat in beide huizen van het parlement volgde, de rechterlijke onafhankelijkheid ondermijnde en beschuldigde de heersende conservatieven van Polen van het proberen de rechtbanken te vullen met haar eigen kandidaten.

Het parlement van Polen heeft eerder deze maand twee andere overheidgesteunde wetsvoorstellen aangenomen doorgegeven, waardoor veranderingen in de district en beroeprechtbanken van het land en de KRS mogelijk zouden kunnen worden.

De Europese Commissie heeft afgelopen woensdag gezegd dat het bereid was om stappen tegen Polen te ondernemen voor het veronachtzamen van de EU-wetten en waarschuwde dat de controversiële revisie van het landelijke rechtssysteem en speiaal het Hooggerechtshof de onafhankelijkheid van de rechtbanken bedreigt.

Eerste minister, Beata Szydło, zei toen, dat de Poolse regering niet toe zou geven aan druk ‘in binnen- en buitenland om de veranderingen in het gerechtelijk systeem te stoppen.

In een onmiddellijke reactie op Duda’s aankondiging op maandag, zei Jacek Sasin, een PiS parlementariër: “Ik geef toe dat ik me verrast ben door deze beslissing van de president. Ik had een andere beslissing verwacht.”

Bron: The News.pl (English version)