De gesprekken van 1989 luidden het einde van het communisme in, maar twijfels blijven hangen aldus de Poolse president Duda.

De algehele balans van de historische rondetafelgesprekken in 1989 tussen de oppositie en de voormalige communistische heersers van Polen is achteraf “positief” hoewel critici hun twijfels hebben, heeft president Andrzej Duda gezegd.

Woensdag was precies 30 jaar geleden dat de democratische oppositie en de voormalige communistische leiders van het land aan tafel gingen voor gesprekken die de weg vrijmaakten voor de ineenstorting van het communisme in Polen en de rest van de regio.

Toen hem in een media-interview over het jubileum werd gevraagd, zei president Duda: “Ik twijfel er niet aan, dat de rondetafelgesprekken nodig waren.”

Hij merkte echter op dat de historische gebeurtenis gemengde beoordelingen heeft gekregen.

“Wanneer we vandaag naar de wereld om ons heen kijken en het vergelijken met de realiteit van toen, twijfelt niemand eraan dat Polen enorm veranderd is in die 30 jaar”, vertelde Duda op dinsdagavond aan de commerciële tv zender Polsat News in een interview.

Hij verwees naar zijn land dat nu lid is van de Europese Unie en de NAVO.

Duda vertelde ook aan Polsat News dat de Ronde Tafel drie decennia geleden was en Polen in staat stelde het eerste land in zijn regio te worden dat het communisme afschudde.

“De Berlijnse muur viel omdat Polen het proces begon,” zei hij.

Deal ‘over de termen van de communisten’

Duda voegde er echter aan toe dat de deal een gemengde zak was en dat geschillen tot op de dag van vandaag voortduren over hoe de besprekingen rond de rondetafelgesprek moeten worden beoordeeld.

Critici beweren dat de gesprekken in 1989 op dat moment niet hadden mogen doorgaan en dat een slimmere beweging zou zijn geweest om te “wachten tot de communisten zwakker werden” en pas dan politieke en economische veranderingen in het land door te voeren “omdat de facto wat er gebeurde, werd gedaan op de voorwaarden van de communisten,”zei Duda.

Hij voegde eraan toe dat als gevolg van die deal het Poolse openbare leven nog steeds werd bedolven onder communistische overblijfselen, “door wat we post-communisme noemen – in de zin van vele disfunctionele praktijken die we bestrijden” tot op de dag van vandaag.

“Maar naar mijn mening is het algehele evenwicht positief,” vertelde Duda aan Polsat News.

De rondetafelgesprekken, die op 6 februari 1989 begonnen, openden de weg naar gedeeltelijk vrije verkiezingen voor het lagerhuis van het Poolse parlement, de Sejm, en volledig vrije verkiezingen voor het hogerhuis, de senaat, in juni van dat jaar.

Als resultaat van de besprekingen, kwam de communistische regering van Polen overeen om de vakbondsbeweging Solidariteit te legaliseren en te streven naar politiek pluralisme, vrijheid van meningsuiting en onafhankelijkheid van rechtbanken.

Bron: IAR, The News.pl (English version)