De criminele zaken dossiers tegen politieagenten beschuldigd van het schieten op mijnwerkers bij twee kolenmijnen in zuidelijk Polen aan het begin van de Staat van Beleg opgelegd door de communisten om solidariteit in 1981 te verpletteren, zijn overgedragen aan de archieven van het Instituut voor Nationale Herinnering (IPN) in Katowice.
T-55A in de straat gedurende de Staat van Beleg in Polen – auteur J. Żołnierkiewicz
De communistische veiligheidspolitie doodde negen mijnwerkers van de mijnen Wujek en Manifest Lipcowy mijn en tientallen raakten tijdens de schermutselingen gewond.
De arrondissementsrechtbank heeft nu de bestanden doorgegeven aan het IPN op verzoek van het Instituut, wiens rol is om misdaden tegen Polen gepleegd door zowel voor communistische en nazi-regimes te onderzoeken.
Deze bestanden bevatten 102 volumes van de hoofdwet en tientallen van volumes van bijlagen en bvewijzen. Zij omvatten in het bijzonder materialen uit het Garrison militaire aanklager bureau in Gliwice, die onderzoeken deed van 1981-1982.
“Na verwerking van deze bestanden zullen ze worden opgenomen in onze archieven en beschikbaar zijn op dezelfde basis als andere documenten van het IPN,” vertelde Monika Kobylanska van het IPN in Katowice aan het Poolse persbureau PAP.
De Wujek kolenmijn slachting was een poging van de communistische autoriteiten de opkomende oppositie onder leiding van solidariteit te beteugelen. Politie en het leger werden op 16 december 1981naar de mijn in Katowice gestuurd, drie dagen nadat de Staat van Beleg werd afgekondigd.
De krachten die tegen de mijnwerkers gebruikt werden bestond uit acht compagnieën oproerpolitie (ZOMO), ondersteund door ORMO (politie reservisten) en NOMO met zeven waterkanonnen, drie compagnieën militaire infanterie gevechtsvoertuigen (elk van 10 voertuigen) en één compagnie tanks. Een speciaal type commando peloton van ZOMO opende het vuur op de stakers, wat negen doden veroorzaakte en 21 gewonden. De daaropvolgende repressie zorgde voor de veroordeling van drie mijnwerkers van drie tot vier jaar gevangenisstraf.
In juni 2007 werden 15 voormalige leden van het speciale peloton veroordeeld tot gevangenisstraffen voor hun rol in de moorden, de meeste werden veroordeeld tot 2.5 tot en met drie jaar gevangenisstraf, met uitzondering van hun voormalige peloton commandant, Romuald Cieślak, die werd veroordeeld tot 11 jaar. Het Hof heeft echter nagelaten om vast te stellen wie de orders gaf om het speciale peloton naar Wujek te sturen en dus werd het voormalige vice-hoofd van de communistische politie in Katowice, Marian Okrutny vrijgesproken.
