Duizenden gingen op dinsdag de straten van Polen op omdat het land markeerde dat het 35 jaar gelden was dat de Staat van Beleg werd uitgeroepen door de toenmalige communistische autoriteiten.
Twee belangrijke bijeenkomsten werden in Warschau gehouden. Een daarvan was door de regerende conservatieve Wet en Rechtvaardigheid (PiS) om de slachtoffers te herdenken van de 1981 hardhandig aanpak van Polen’s pro-democratische beweging.
De tweede belangrijke demonstratie was een anti-regering mars genaamd “Stop de vernietiging van Polen,” georganiseerd door het Comité voor de Verdediging van de Democratie (KOD).
In een stap die woede veroorzaakte onder PiS supporters, koos KOD voor de gedenkdag van de instelling van de Staat van Beleg als datum voor de mars, parallellen trekkend tussen de communistische repressie van 1981 en het dossier van de Wet en Rechtvaardigheid regering, die een jaar geleden aan de macht kwam.
Op 13 december 1981, legde de communistisch generaal Wojciech Jaruzelski de Staat van Beleg op om de stijgende oppositie, onder leiding van de Solidariteit beweging de kop in te drukken. Duizenden activisten van de oppositie werden gevangen gezet en tientallen werden gedood.
‘Absurde’ vergelijking
Bij de PiS rally op dinsdag, bekritiseerde partijleider Jaroslaw Kaczyński diegene die “proberen Polen [vandaag] te vergelijken met de staat van beleg periode … We moeten ons over deze absurditeit uitspreken en hem afwijzen.”
Wet en Rechtvaardigheid ontkent beschuldigingen dat zijn hervormingen de democratie uitgehold hebben in Polen. Haar aanhangers zeggen dat het ongepast is om te protesteren op de datum waarop de communisten met harde hand Solidariteit beweging neersloegen, de start van een donker hoofdstuk in de moderne Poolse.
‘Zij vochten voor de vrijheid’
Verwijzend naar de slachtoffers van de Staat van Beleg, vertelde KOD leider Mateusz Kijowski de demonstranten op dinsdag. “Ze vochten voor vrijheid, een waardig leven, een economie gebaseerd op gezonde markt principes. Vandaag, beetje bij beetje, moeten we beginnen te vechten voor dezelfde dingen.”
Gelijktijdig organiseerde KOD marsen tegen de hervorming van het onderwijs, veranderingen in de Poolse Constitutionele Hof, en voor de rechten van vrouwen, onder andere kwesties, de plaatsvonden op dinsdag in meer dan 50 Poolse steden en in bijna 30 locaties in het buitenland, zei Kijowski eerder.
Echter, Andrzej Gwiazda, een mede-oprichter van de pro-democratische Solidariteit vakbond, zei eerder dat het bestaan van KOD het bewijs was dat PiS de democratie respecteerde.
Hij zei dat het enige doel van het comité is, “om de democratisch gekozen regering omver te werpen.”
In totaal werden 17 bijeenkomsten gepland in Warschau Om de Staat van Beleg jubileum te markeren.
